Her gün karşılaştığımız bu canlının 20 bin dişi var

Her gün karşılaştığımız bu canlının 20 bin dişi var

Tam 20 Bin Dişe Sahip, Neredeyse Her Gün Gördüğümüz Canlı Hangisi?

Canlılar âleminde en çok dişe sahip hayvanla aslında sık sık karşılaşıyoruz ancak bu özelliğini hiç fark etmiyoruz. 12 binden 20 bine kadar dişe sahip olabilen bu canlı neymiş?

Hayal etmesi bile zor görünse de bir hayvan var ki diş sayısı 20 bine kadar ulaşabiliyor. Üstelik bu hayvan, diğer hayvanlara kıyasla küçücük.

Önce bir düşünün. Tahmin yapmayı deneyin. Sonra okumaya başlayın. Bakalım bilebilecek misiniz?

Salyangoz veya sümüklü böcek. Salyangozların ağzında, keratin benzeri bir maddeden yapılan “radula” adlı bir yapı bulunuyor bu yapının üstünde binlerce mikroskobik diş oluyor. Mikroskobik dişler, hayat boyu devamlı yenileniyor.

Salyangozun türüne göre dişlerin sayısı da değişebiliyor. Örneğin etrafta sık sık gördüğümüz, bitkiyle beslenen bahçe salyangozlarının genellikle 14 bin dişi bulunuyor. Deniz salyangozlarının diş sayıları daha az olsa da pek çok işlevi var. Mesela bu dişleri zehirli mızraklar gibi kullanabiliyorlar.

Radula yapısı, âdeta bir zımpara gibi kullanılıyor. Otçul salyangozlar; bitki yapraklarını, yosunları ya da besin yerine geçen diğer yüzeyleri dişleriyle kazıyorlar. Böylece besinleri parçalanıyor.

Etle beslenen salyangozların radulaları daha keskin ve sivri. Bu sayede avlarını (böcekler, diğer salyangozlar vb.) yakalayıp parçalayabiliyorlar.

Deniz salyangozlarınınki ise en ilginci. Kimisi, radulalarını zehir enjekte etmek için bir mızrak gibi kullanabiliyor.

Tahmin edebileceğiniz üzere bu farklı türlerdeki radulalar, salyangozların habitatına göre zaman içinde evrimleşmiş.

Kaynaklar: NHM, HHMI, webtekno.com

Salyangoz, yumuşakçalar (Mollusca) şubesinin Orthogastropoda sınıfındaki kabuklu hayvanların ortak adıdır. Salyangoz kelimesi en genel anlamıyla kullanıldığında, sadece kara salyangozlarını değil aynı zamanda çok sayıda deniz salyangozu ve tatlı su salyangozunu da kapsamaktadır.

Salyangozlar, tatlı sularda, denizlerde ve bütün çevrede görülebilen hayvanlardır. Nemli yerlerde bulunurlar ve yağışın bol olduğu ve havanın tam soğumadığı sonbahar aylarında sürekli görülürler. Vücutlarında bol miktarda su bulunduğu için çok soğuk havalarda donarlar. Çok sıcak havalarda ise su kaybederek kuruyabilirler. Geçtikleri yerlerde iz bırakmalarını sağlayan parlak renkli sümüksü bir sıvı üretirler. Kabuklarıyla gövdelerinin arasındaki kurumuş sümüksü sıvı, vücutlarındaki nemi kaybetmemelerini sağlar. Kışın toprak altına ya da ağaç kovuklarına girerek etkinliklerini azaltırlar. Yazın çok sıcak olduğunda da benzer şeklide davranırlar. Çoğunlukla otobur olmakla beraber, etobur ya da hepçil olabilirler. Salyangozlar en çok yağmur yağdığında ortaya çıkarlar.

Salyangoz ekonomik bir üründür. Deniz salyangozunun bazı türleri tüketim için denizden toplanır. Yenilebilir kara salyangozunun da birçok faydaları vardır.

Salyangoz geceleri beslenir. Öncelikle çürüyen organik maddelerle beslenirler. Yiyecekleri ayrıca mantarlar, likenler, yeşil yapraklar, solucanlar, kırkayaklar, böcekler, hayvan dışkısı, leş ve diğer sümüklü böcekleri içerir. Bazı salyangozlar da diğer salyangozlarla beslenir.

Genellikle otobur olan salyangozlar, bitkinin taze sürgünlerini yediği için zarara sebep olabilirler. Çiftçiler ürünlerini salyangozlardan korumak için çeşitli yöntemlere başvururlar. Az sayıda olduklarında, toplayıp uzak bir yere götürerek ya da çok olduklarında bahçe duvarlarına, sebze aralarına, ağaçlara sarımsak suyu dökerek ya da sarımsak asarak uzak kalmalarını sağlarlar. Kullanılan diğer bir yöntem ise, uçlarına gerilim uygulanmış birbirine paralel 2 bakır şerit asmaktır. Salyangozlar 2 şeride aynı anda temas etmeleri ile akıma kapılarak bakırla çevrili alandan uzaklaşmaktadır.

Salyangoz yiyen hayvanlar

Kabuk açıklığını epifragma ile kapatan Helix pomatia
Salyangozlarla beslenen çok sayıda hayvan vardır. Kuşlar, küçük memeli hayvanlar, kertenkeleler, kurbağalar, kırkayaklar, böcekler ve bazı büyük salyangoz türleri salyangozlarla beslenen canlılardandır.

Çiftleşme

Çiftleşme öncesi birbirleriyle temas halinde olan iki salyangoz, Türdeşlerinin herhangi biriyle çiftleşebilir; çünkü erdişidir yani hem erkek hem dişidir. Kafasını toprakdaki bir deliğe sokarak yumurtlar.